Η πλατφόρμα INSTANT αναμένεται να είναι μια καινοτόμος πλατφόρμα που θα επιδιώξει να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στον κλάδο της φιλοξενίας και να αναβαθμίσει την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών δημιουργώντας μια ενιαία θυρίδα πληροφοριών (ένα ‘one-stop shop’) για την αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων της τουριστικής βιομηχανίας. Η πλατφόρμα INSTANT θα διευκολύνει την αποτελεσματική και εύκολη εύρεση εργασίας και την αντιστοίχιση, καθώς και την παροχή επαγγελματικής κατάρτισης, αντιμετωπίζοντας κατά αυτό το τρόπο το πρόβλημα στελέχωσης των ξενοδοχειακών μονάδων στον πυρήνα του. Αποσκοπεί στην προώθηση και ενίσχυση της καινοτομίας, της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης, οδηγώντας στη συνέχεια σε οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, ενισχύοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα στην οικονομία.

Δεδομένων των φιλόδοξων στόχων του INSTANT project και έχοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά και τις λειτουργίες της πλατφόρμας, είναι σημαντικό να εξετάσουμε πιθανές υποχρεώσεις και άλλες προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσει το INSTANT στο μέλλον.  Προκειμένου να διασφαλιστεί η νομιμότητα και η ομαλή λειτουργία της πλατφόρμας, οι χρήστες πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς χρησιμοποιώντας την, ενώ παράλληλα οι ιδιοκτήτες της πλατφόρμας πρέπει να προστατεύονται και να περιορίζεται η ανάληψη ευθύνης από αυτούς. Το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τις διαδικτυακές πλατφόρμες παρέχει ορισμένα καθήκοντα στον πάροχο υπηρεσιών για την προστασία των χρηστών, αλλά παρέχει επίσης ορισμένη προστασία και περιορισμό της ευθύνης έναντι των διαδικτυακών πλατφορμών που ενεργούν ως μεσάζοντες.

Οι σχέσεις των διαδικτυακών πλατφορμών με τους χρήστες τους ρυθμίζονται από τους Όρους και τις Προϋποθέσεις των ίδιων των πλατφορμών, καθώς και από το κανονιστικό πλαίσιο που ισχύει για τις δραστηριότητές τους. Ειδικότερα, απαιτείται προστασία έναντι αθέμιτων συμβατικών και εμπορικών πρακτικών, λόγω των πληροφοριακών ασυμμετριών, καθώς και των ανισορροπιών στην αντίστοιχη οικονομική και συμβατική εξουσία. Η χρήση ενός άνευ προηγουμένου όγκου δεδομένων, τόσο προσωπικών όσο και μη, και η ικανότητα χρήσης τους για τη βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρουν στους χρήστες των διαδικτυακών πλατφορμών και η πώληση συγκεντρωτικών δεδομένων στους διαφημιζόμενους, αποτελούν ορισμένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της οικονομίας των ψηφιακών πλατφορμών. Οι διαδικτυακές πλατφόρμες υποχρεούνται να συμμορφώνονται, μεταξύ άλλων, με την αρχή της προστασίας των δεδομένων «εκ σχεδιασμού και εξ ορισμού» και πρέπει να θεσπίζουν οργανωτικά μέτρα για την εξασφάλιση επαρκούς αξιολόγησης των κινδύνων που συνδέονται με τη χρήση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. 

Ακολουθεί μια σύντομη αναφορά του σχετικού Ευρωπαίκού νομικού πλαισίου σχετικά με τις ηλεκτρονικές ψηφιακές πλατφόρμες και το πως επηρεάζει τη χρήση και τις λειτουργίες της πλατφόρμας INSTANT:  

• Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός  2019/1150 για την προώθηση της δικαιοσύνης και της διαφάνειας για τους επιχειρηματικούς χρήστες διαδικτυακών υπηρεσιών διαμεσολάβησης θεσπίστηκε πρόσφατα για την αντιμετώπιση πιθανών τριβών στην οικονομία των διαδικτυακών πλατφορμών και συμβάλει στην εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς με τη θέσπιση κανόνων που διασφαλίζουν ότι παρέχεται στους επιχειρηματικούς χρήστες διαδικτυακών υπηρεσιών διαμεσολάβησης η κατάλληλη διαφάνεια,  δικαιοσύνη και αποτελεσματική δυνατότητα επανόρθωσης. Ο Κανονισμός 2019/1150 προβλέπει την ελεύθερη επιλογή των χρηστών να καταγγείλουν τη συμβατική σχέση μεταξύ παρόχων και χρηστών, την αποφυγή αναδρομικών αλλαγών στους Όρους και Προϋποθέσεις και την υποχρέωση να επιστήσουν την προσοχή στον τεχνικό και συμβατικό χαρακτήρα της πλατφόρμας. 

• Η πλατφόρμα INSTANT, προκειμένου να συμμορφωθεί με τους κανόνες ανταγωνισμού, είναι σημαντικό να παρέχει και να διασφαλίζει την προσβασιμότητα σε όλες τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις και δυνητικούς υπαλλήλους ή άλλους χρήστες, χωρίς διακρίσεις σε όλους τους χρήστες, λειτουργώντας με τρόπο που να προάγει την ανοικτή πρόσβαση χωρίς εμπόδια. 

• Η Οδηγία 2000/31/ΕΚ σχετικά με ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ειδικά το ηλεκτρονικό εμπόριο, στην εσωτερική αγορά προβλέπει μια ολοκληρωμένη ασπίδα ευθύνης για τους φορείς εκμετάλλευσης πλατφορμών όσον αφορά το περιεχόμενο τρίτων. Η Οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο ενσωματώθηκε  στην εθνική νομοθεσία με τον Περί Ορισμένων Πτυχών των Υπηρεσιών της Κοινωνίας της Πληροφορίας και ειδικά του Ηλεκτρονικού Εμπορίου καθώς και για Συναφή Θέματα Νόμος του 2004 (156 (Ι)/2004). Ως φορείς εκμετάλλευσης πλατφορμών «παρόχων φιλοξενίας», το INSTANT θα καθίσταται υπεύθυνο για περιεχόμενο τρίτων στην πλατφόρμα στην περίπτωση που το INSTANT δεν αφαιρέσει τέτοιο παράνομο περιεχόμενο μόλις λάβει γνώση αυτού. Εντούτοις, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το INSTANT δεν θα πρέπει να θεωρείται υπεύθυνο για απλή μεταφορά πληροφοριών (απλός αγωγός).

• Ο Κανονισμός 2016/670 για την προστασία των φυσικών προσώπων σε σχέση με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, συνδυαστικά με το Νόμο Περί της Προστασίας των  Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμος του 2018, καθορίζουν το πλαίσιο που ρυθμίζει τα δεδομένα που συλλέγονται για συγκεκριμένους,  ρητούς και νόμιμους σκοπούς. Είναι δεδομένο ότι η πλατφόρμα INSTANT θα συμμορφώνεται με το ανωτέρω νομικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης των δεδομένων που θα πρέπει να συλλεχθούν, της βάσης επί της οποίας θα υποβληθούν σε επεξεργασία τα δεδομένα και, εάν είναι απαραίτητο, του διορισμού υπεύθυνου προστασίας δεδομένων. Επιπλέον, οι χρήστες θα κληθούν να συναινέσουν σε αυτή τη διαδικασία των δεδομένων τους και να λάβουν σαφή και ειλικρινή εξήγηση του λόγου συλλογής αυτών των δεδομένων και του τρόπου με τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν.
Περαιτέρω, η πλατφόρμα θα πρέπει να λειτουργεί στα πλαίσια της ασφάλειας και ακεραιότητας Δικτύων και Υπηρεσιών και Ασφάλειας, Απορρήτου και Προστασίας Δεδομένων.  Στα πλαίσια εφαρμογής του απορρήτου των επικοινωνιών η πλατφόρμα INSTANT θα λαμβάνει τη συγκατάθεση των επισκεπτών για την αποθήκευση ή την ανάκτηση οποιωνδήποτε πληροφοριών σε υπολογιστή ή άλλη συσκευή, smartphone ή tablet ένεκα των Cookies. Η επαναστατική πλατφόρμα INSTANT θα δηλώνει σαφώς και θα εξηγεί στους χρήστες με σαφήνεια πότε απαιτείται συγκατάθεση και για ποιους σκοπούς καθώς και τον τρόπο που θα μπορεί να γίνει ανάκληση οποιασδήποτε συγκατάθεσης των χρηστών της πλατφόρμας. 

Τι μας περιμένει; Σε επίπεδο ΕΕ, υπάρχουν πολλές εξελίξεις και προσπάθειες για να οδηγήσει η ΕΕ τον κόσμο στην ψηφιακή εποχή, μεταρρυθμίζοντας το νομικό της πλαίσιο για την ψηφιακή οικονομία, εισάγοντας τη δέσμη ψηφιακών υπηρεσιών και το νέο εργαλείο ανταγωνισμού. Το πακέτο ψηφιακών υπηρεσιών αποτελείται από δύο πράξεις, τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες και τον νόμο για τις ψηφιακές αγορές, και σκοπός τους είναι να αναθεωρήσουν την οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο και να καθορίσουν στενότερα τις ευθύνες των παρόχων ψηφιακών υπηρεσιών για περιεχόμενο τρίτων, ώστε να ενισχυθούν και να εναρμονιστούν τα δικαιώματα των χρηστών και η εφαρμογή τους σε ολόκληρη την ΕΕ. Επιπλέον, το νέο νομικό πλαίσιο θα δημιουργήσει ίσους όρους ανταγωνισμού στις ψηφιακές αγορές, όπου ένας μικρός αριθμός μεγάλων διαδικτυακών πλατφορμών, γνωστών ως οικοσυστήματα, λειτουργούν επί του παρόντος ως φύλακες πύλης. Το νέο εργαλείο ανταγωνισμού θα επιτρέψει στην Επιτροπή να εντοπίσει και να διορθώσει τα διαρθρωτικά προβλήματα ανταγωνισμού σε πρώιμο στάδιο. Οι νέες εξουσίες που θα αναλάβει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, έγκαιρη παρέμβαση υπέρ του ανταγωνισμού στις αγορές, ώστε να μπορέσει να συμβαδίσει με τις ραγδαίες εξελίξεις στις ψηφιακές αγορές και να αντιδράσει κατάλληλα σε προβλήματα που ανακύπτουν βάσει του δικαίου του ανταγωνισμού και τα οποία δεν θα ήταν εφικτά βάσει των υφιστάμενων κανόνων ανταγωνισμού. 

Ενδέχεται βεβαίως να υπάρχουν πρόσθετοι νόμοι, κανονισμοί και οδηγίες σύμφωνα με τους οποίους η πλατφόρμα INSTANT θα πρέπει να διασφαλίσει την πλήρη συμμόρφωση της τόσο ως προς το περιεχόμενο της όσο και την ευρύτερη λειτουργία της. Η τελική διαμόρφωση της πλατφόρμας – και του επιθυμητού τρόπου λειτουργίας της -   είναι και αυτή που θα καθορίσει το νομικό πλαίσιο εντός του οποίου θα πρέπει να λειτουργεί. Σκοπός του έργου είναι η διασφάλιση όλων των ανωτέρων προτού ασφαλώς η πλατφόρμα τεθεί σε λειτουργία, έτσι ώστε να παρέχεται ασφάλεια στους χρήστες και προστασία των όποιων δεδομένων τους.